معرفی خودرو سایپا ساینا

معرفی خودرو سایپا ساینا – محصولی نسبتا اقتصادی در سبد محصولات سایپا است که مشابهت فنی با تیبا دارد. در این مطلب، به معرفی و بررسی فنی سایپا ساینا دنده‌ای و اتوماتیک می‌پردازیم.

بهتر است که در همین ابتدای کار درباره کارشناسی خودرو ساینا توضیح دهیم . ساینا مانند خودروهای خارجی پیچیدگی خاصی ندارد و کارشناسی خودرو آن چه از لحاظ بدنه و چه از لحاظ فنی به مراتب آسانتر است. روش های کارشناسی خودرو ساینا بدین صورت است که هم می توان چشمی انجام داد و هم می توان به وسیله دستگاه های تخصصی روند کارشناسی را طی کرد.

برخی از افراد برای تشخیص رنگ این خودرو به مرکز تشخیص رنگ خودرو مراجعه می کنند ولی باید گفت که ساینا خودرویی پیچیده نیست و به وسیله چشمی و به وسیله ابزارآلات کارشناسی می توان انجام داد و نیازی به مرکز تشخیص رنگ خودرو نیست.

علاقه‌ی شرکت سایپا به تولید خودروهای کوچک و اصطلاحا اقتصادی، از اولین روزهای فعالیت آن در سال ۱۳۴۷ مشهود است. نخستین محصولات، شامل وانت آکا و سواری ژیان، هر دو بر پایه‌ی سیتروئن دایان تولید می‌شدند تا برای عامه‌ی مردم، قابل خرید باشند. این شرایط، تا پیروزی انقلاب ادامه داشت و بعد از آن هم، با افزایش تولید رنو۵، تداوم پیدا کرد. به اعتقاد کارشناسان، قانون نانوشته‌‌ای در سایپا وجود دارد که این خودروساز بزرگ را، علاقه‌مند به تولید خودروهای کوچک و ارزان‌قیمت شهری، نگه می‌دارد. حتی در ابتدای دهه‌ی ۷۰ و سال‌های رونق اقتصادی پس از جنگ تحمیلی، که شرایط مناسبی برای همکاری خودروسازی ایران با برندهای مطرح جهانی فراهم بود؛ مدیران سایپا به سراغ برند کیا و خودروی پراید رفتند تا این محصول، به تدریج جایگزین رنو شود.

به جرات می‌توان گفت، تمایل بیمارگونه‌ی ایران خودروبه پیکان و البته، سودجویی خودروسازان داخلی، به سایپا و پراید هم سرایت کرد. نارنجی‌پوش صنعت ایران، بعد از شروع مونتاژ پراید در سال ۱۳۷۲، هنوز به عرضه‌ی این محصول اصرار دارد؛ برنامه‌ای برای توقف تولید ارائه نمی‌کند و با کمی تغییر در همان پلت‌فرم، تیباو ساینا را به سبد خود، اضافه کرده است. شاید بتوان، طراحی رهام با پلت‌فرم مدرن را، اقدامی بزرگ در جهت پیشرفت فنی تولیدات سایپا دانست، اما نمی‌توان تاخیر این خودروساز بزرگ و ثروتمند ایرانی، در نوسازی محصولات و نزدیک شدن به بازار جهانی را، نادیده گرفت؛ چراکه در جهان امروز، فرصت‌سوزی در پیشرفت صنعتی، گناهی نابخشودنی است.

پلت‌فرم مورد استفاده در ساینا، کاملا مشابه تیبا است و با کد X200 شناخته می‌شود. سایپا، در سال ۱۳۸۸ از تیبا و پلتفرم X200 رونمایی کرد. از همان ابتدا قرار بود، خودروهای متنوعی بر اساس  X200  ساخته شوند، اما ۵ سال طول کشید تا نمونه‌ی هاچبک تیبا، عرضه شود. انتقاد به ایرادات فنی و البته عقب‌ماندگی پلت‌فرم X200، از همان روزهای اول و هنگام تولید تیبا، شنیده می‌شد؛ اما سایپا به طراحی خود بر اساس همین پلت‌فرم ادامه داد و ۶ سال پس از عرضه‌ی تیبا، در سال ۱۳۹۴ از ساینا رونمایی کرد. به تجربه ثابت شده است؛ خودروسازان ایرانی بر تولید محصولات قدیمی پافشاری می‌کنند و علاوه بر بی‌برنامگی برای جایگزینی مدل‌های قدیمی با نمونه‌های جدید، خودرویی جدید بر اساس پلت‌فرم سابق خود به سبد محصولات، اضافه می‌کنند. این روند، برای پلت‌فرم X200 نیز، وجود دارد و اسفندماه ۹۵، نسخه‌ی هاچبک ساینا با نام کوئیک، رونمایی شد.

آنچه مسلم است، ظاهر تیبا و طراحی بدنه‌ی قوطی شکل آن در مدل صندوق‌دار ، ایرادات فراوانی دارد که از نظر زیبایی شناسی و فنی، تیم مهندسی سایپا را زیر سوال می‌برد. به نظر می‌رسد، سایپا سعی داشته است با تولید ساینا و اصطلاحا فیس‌لیفت تیبا، محصولی جذاب‌تر بر اساس پلت‌فرم X200 عرضه کند و البته، با قیمتی بالاتر در مقایسه با تیبا، به فروش رساند.

طراحی کلی بدنه خودرو ساینا

سبک طراحی تیبا، به شدت میانه‌رو و خسته‌کننده به نظر می‌رسد. در مقابل، تلاش شده است تا ظاهر بیرونی ساینا، اسپرت و جوان‌پسند باشد. طراحان سایپا، به جزئیات ادوات مختلف بدنه، در ساینا توجه کرده‌اند  تا در تمامی قطعات، به جز درهای ورودی به خودرو، شاهد تغییر و تحول باشیم.

از نمای روبرو، چراغ‌های اسپرت با گوشه‌های تیز و تقریبا بدون منحنی، چشم‌گیرترین مشخصه‌ی ساینا هستند. این محصول، البته مجهز به LEDو نوار روشنایی روز نیست؛ همچنین از کاسه چراغ کریستالی سنتی استفاده می‌کند که شباهت‌هایی با پراید امروزی دارد. راهنمای نارنجی رنگ، داخل چراغ و نزدیک به جلوپنجره است، ضمن اینکه با حاشیه‌سازی از بخش اصلی چراغ جلو، فاصله دارد. قسمتی از چراغ، زیر کاپوت جلو جاسازی شده است تا علاوه بر حذف فاصله بین چراغ و لبه‌ی بدنه، جلوه‌ای اسپرت فراهم کند.

یکی از مهم‌ترین نکات منفی در طراحی ساینا، مربوط به جلوپنجره و حالت بی‌هدف در نمای آن است. از یک سو، فاصله‌ی زیادی بین چراغ و جلو پنجره وجود دارد که به زیبایی خودرو لطمه می‌زند؛ از سویی دیگر، خطوط سیاه‌ رنگ با مواد پلاستیکی همراه لوگوی درشت سایپا روی جلو پنجره، سردرگم و خالی از خلاقیت به نظر می‌رسند. با توجه به پهنای زیاد سپر، می‌توان ادعا کرد، عملا فضایی برای جلو پنجره وجود ندارد و هوای مورد نیاز پیشرانه و سیستم خنک ‌کاری، از میان سپر، تامین می‌شود.

سپر ساینا، با خطوط موازی افقی و حفره‌ی بزرگ در وسط، سعی دارد تا حالتی آرواره‌ای و اسپرت فراهم کند. این بخش، حجم ‌دهی خوبی در قسمت بالا و نزدیک چراغ اصلی دارد که به صورت منحنی شبیه به نیم‌دایره، توجه بیننده به چراغ‌ها و جلو پنجره را افزایش می‌دهد. هرچند که ساینا، خودروی به اصطلاح اقتصادی است، از مواد سیاه‌ رنگ پلاستیکی در سپر استفاده نمی‌کند و تمامی حجم این قسمت، هم‌رنگ بدنه ارائه می‌شود. فراموش نکنیم، طراحی سپر، خصوصا در قسمت مربوط به جایگاه مه ‌شکن‌ها و حفره‌ی میانی، نیازمند بازنگری است.

از نمای جانبی، حالت یک‌نواخت و ناخوشایند تیبا، در ساینا تکرار می‌شود.  قسمت مربوط به صندوق، مانند بخشی متورم، اضافی و جدا از بدنه به نظر می‌رسد. خط مربوط به سپر عقب هم، شدیدا توی ذوق می‌زند و با سهل‌انگاری طراحی شده است. در ورودی به خودرو برای ردیف جلو، کاملا صاف و عاری از انحنا، خودروهای روسی ۴ دهه قبل را تداعی می‌کند. فریم پنجره‌ها و نیمه‌ی پایینی آینه بغل‌ها پلاستیک سیاه هستند. ساینا، از گوشه‌ی چراغ عقب تا فلاشر (راهنما) روی گلگیر جلو، دارای خط حجم‌دهنده‌ی بدنه است.  با ابتکاری ناخوشایند، خط دیگری هم پیرامون گلگیر عقب دیده می‌شود که البته، بی‌ربط با دیگر اجزا به نظر می‌رسد. در قسمت پایین بدنه و رکاب‌ها، هیچگونه حجم‌دهی وجود ندارد و رینگ‌های ۱۴ اینچ، به دلیل بزرگی جایگاه چرخ داخل بدنه و کوچک‌بودن خودرو، فاقد جذابیت‌ هستند.

در نمای پشت، صرفا می‌توان از شباهت چراغ عقب به چراغ جلو و کشیدگی آنها به سمت نمای جانبی، به عنوان تجهیزی با ظاهر هدف‌دار یاد کرد و البته، شاهد بی‌سلیقگی محض در ترکیب اجزای مختلف یک خودروی طراحی شده در قرن ۲۱ بود. چراغ‌های عقب، کوچک هستند و باعث می‌شوند، درپوش ساده‌ی صندوق، یک‌نواخت و آزاردهنده به نظر رسد. به عقیده‌ی نگارنده، نمای عقب تیبا در مقایسه با ساینا، دارای جذابیت بیشتری بود و حداقل، قطعه‌ای پلاستیکی و سیاه‌رنگ در قسمت دستگیره‌ی صندوق و زیر لوگو، وجود داشت. با نگاهی عمیق‌تر به پشت ساینا، متوجه می‌شوید که یراق فلزی کروم، روی درپوش صندوق وجود ندارد و با هزینه‌ی بیشتر با قطعه‌ای هم‌رنگ بدنه جایگزین شده است. این محصول در مقایسه با تیبا، دارای سپر زیباتری در عقب است و همراه با چراغ‌های قرمزرنگ هشداردهنده در گوشه‌ها ارائه می‌شود. دیگر نکته‌ی مثبت ساینا در مقابل تیبا، مخفی شدن حجم اصلی باک و منبع اگزوز، زیر سپر است.

به عقیده‌ی بسیاری از کارشناسان، طراحی بدنه‌ی ساینا، با الهام ناشیانه از تویوتو یاریس صندوق‌دار مدل ۲۰۱۶ و دیگر محصول مشابه ساخت تویوتا با نام ویوس (Vios) انجام شده است. این موضوع، با مقایسه‌ی محصول سایپا و تویوتا از پشت، مصداق بیشتری پیدا می‌کند و البته نشان می‌دهد، نمی‌توان روی یک پلت‌فرم ساخت ایران با نام X200، هر نوع طرحی پیاده کرد. در مجموع، صرفا از نمای روبروی ساینا به عنوان پیشرفتی مثبت نسبت به تیبا و پراید یاد می‌شود. شاید، از دیدگاه بعضی مصرف‌کنندگان، چهره‌ی ساینا، اسپرت و قابل تحمل باشد، اما از نمای جانبی و پشت، اگر نگوییم فاجعه‌، آزاردهنده و ناامید کننده است.

ابعاد ساینا، شامل طول ۴۲۱۵ میلی‌متر با عرض ۱۶۶۳ میلی‌متر و ارتفاع سقف ۱۴۸۴ میلی‌متر است که با فاصله محورهای ۲۴۱۵ میلی‌متر ارائه می‌شود.

طراحی داخلی اتاق خودرو ساینا

تفاوت ساینا و تیبا در اتاق، بیشتر از نمای بیرونی است. البته، با قاطعیت نمی‌توان ادعا کرد، داشبورد و ادوات داخلی ساینا، ترکیبی زیباتر از نمونه‌ی دیده شده در تیبا دارند، چرا که با نقص‌هایی مخصوص به خود، ارائه می‌شود. هنگام ورود به کابین ساینا، با مواد سخت و نسبتا بی‌کیفیت داشبورد روبرو می‌شویم که خلاقیت خاصی ندارند. رنگ تمامی ادوات،  خاکستری تیره است و فقط دکمه‌ی فلاشر (جفت راهنما) با رنگ قرمز دیده می‌شود. بعضی نسخه‌های ساینا، دارای قاب نقره‌ای‌رنگ پلاستیک در قسمت خروجی هوا و کلیدهای میان داشبورد هستند.

 ساینا در تیپ پایه، فاقد نمایشگر لمسی است و صرفا، یک مانیتور دیجیتال باریک، با قابلیت اطلاع‌رسانی ساعت، تاریخ و درجه حرارت محیط، در بالای داشبورد دارد. مدل‌های کامل‌تر، مثل نسخه‌ی لوکس، مجهز به نمایشگر لمسی ۷ اینچ هستند که البته از نظر ظاهری، هم‌خوانی چندانی با دیگر اجزا ندارد و به صورت عمودی روی داشبورد، نصب می‌شود.

شاید عجیبت‌ترین موضوع در کابین ساینا، مربوط به کلید گردان مربوط به باز و بسته شدن خروجی هوا در میان داشبورد باشد. تنها یک حالت برای، ۲ خروجی تهویه مطبوع وجود دارد و امکان عمکلرد مستقل برای راننده و سرنشین کناری، پیش‌بینی نشده است. به عنوان مثال، اگر کاربر، بخواهد یکی از دریچه‌‌های وسط  را باز یا بسته کند، این عمل برای هر ۲ دریچه انجام خواهد شد. از سویی دیگر، حضور این کلیدگردان با حالتی برجسته و بسیار ناخوشایند، در مرکز داشبود و دید سرنشینان، اوج بی‌سلیقگی طراحان سایپا است.

انتظار استفاده از چرم مصنوعی در خودروهای ایرانی، مسلما منطقی نیست. محصولاتی مثل ساینا، تیبا وکوئیک، دارای صندلی‌های اسفنجی و نرم هستند که راحتی قابل قبولی دارد؛ اما در مانورهای تند، بدن سرنشینان را، ثابت نگه نمی‌دارد. در مجموع، نشیمن صندلی‌ها برای جلو و عقب، مناسب است، ضمن اینکه افرادی با قد ۱۸۰ سانتی‌متر هم، فضای مورد نیاز در بالای سر و جلو زانو، در اختیار دارند.

ساینا از فرمان پلاستیک با مواد خشک استفاده می‌کند. سایز فرمانی هیدرولیک، برای خودرویی در سایز بدنه‌ی ساینا، بزرگ به نظر می‌رسد و با دیگر اجزا، همخوانی ندارد. شاید تنها تفاوت فرمان با نمونه‌ی مشابه در تیبا، استفاده از برآمدگی استخوانی در بالا باشد. پنل پشت فرمان و عقربه‌های مربوط به سرعت‌سنج و دور موتور هم، تفاوت خاصی با تیبا ندارد و با ظاهر کاملا ارائه می‌شود.

از نکات مثبت در فضای داخلی ساینا، خصوصا در مقایسه با تیبا، باید به دسته‌بندی مناسب کلیدهای سیستم صوتی و تهویه مطبوع اشاره کرد. ضمن اینکه، شاهد استفاده از کلید گردان با قاب فلزی در ساینا هستیم. دستگیره‌ی درهای جلو هم، خوش‌دست‌تر از تیبا است و کارایی بیشتری دارد. البته نباید فراموش کرد، بسیاری از کلید، از جمله دکمه‌های مربوط به شیشه‌بالابر، کاملا مشابه نمونه‌های معمول در پراید هستند. ساینا، فاقد هرگونه مواد نرم یا پارچه‌ای در پوشش داخل درها است و این موضوع، حس یک خودروی ارزان‌قیمت را به سرنشین منتقل می‌کند.

در مقایسه با پراید و تیبا، ساینا دارای کابین جذاب‌تری است، ضمن اینکه برای ۴ سرنشین بالغ، فضای کافی فراهم می‌کند. این خودرو با صندوق ۴۲۰ لیتری ارائه می‌شود که از این نظر، برتر از ۲۰۶ صندوق‌دار و در کلاس بدنه‌ی خود، جادار و قابل قبول است.

مشخصات فنی 

طبق معمول خودروهای ایرانی، برای ساینا هم تنها یک نوع پیشرانه قابل سفارش است. این مدل، از همان موتور ۱۵۰۳ سی‌سی تیبا استفاده می‌کند تا قدرت ۸۷ اسب بخار در ۵۳۰۰ دور بر دقیقه و گشتاور ۱۲۸ نیوتن‌متر از ۴۰۰۰ دور بر دقیقه تولید کند. شاید آمارفنی ساینا روی کاغذ، بسیار ناامیدکننده به نظر رسد، اما به دلیل وزن خالص ۱۰۵۰ کیلوگرم، می‌تواند در زمانی حدود ۱۲ تا ۱۳ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت رسد که البته، در مقایسه با خودروهای چینی بازار، عدد قابل قبولی است. میانگین مصرف سوخت ساینا در مدل‌های ۵ سرعته‌ی دستی وCVT  اتوماتیک، حدود ۷ تا ۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر خواهد بود. نهایت سرعت این خودرو، ۱۷۰ کیلومتر بر ساعت عنوان شده که البته، به دلایل فنی و ایمنی، بهتر است به سرعت‌های بالاتر از ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت، نرسد.        

تجهیزات رفاهی 

در نمای بیرونی، رینگ‌های اسپرت ۱۴ اینچ، آينه های جانبی با قابليت تنظيم برقی و شیشه‌های عقب دودی مجهز به گرمکن، چراغهاي جلو با قابليت تنظيم ارتفاع، مهم‌ترین امکانات هستتند. این خودرو، در تیپ کامل (ساینا لوکس)، با نمایشگر لمسی ۷ اینچ، ناوبری ماهواره‌ای فارسی، درگاهUSB   و AUX، دوربین پارک، فرمان هیدرولیک همراه با کلیدهای کنترل سیستم صوتی، ۴ بلندگو، کروز کنترل، قابلیت ارتباط تماس تلفنی از طریق بلوتوث، کامپیوتر سفری، استارت دکمه‌ای، ورود بدون کلید و تهویه مطبوع نیمه‌اتوماتیک عرضه می‌شود. لازم به توضیح است، بسیاری از امکانات مدل لوکس، در تیپ استاندارد ساینا، وجود ندارد.

تست ایمنی و تجهیزات حفاظتی خودرو ساینا

همان‌طور که می‌دانید، خودروهایی مثل تیبا و ساینا، صرفا برای فروش در داخل ایران طراحی شده‌اند و به همین دلیل، هیچ نهاد معتبر خارجی، اقدام به تست ایمنی آنها نکرده است. از سویی دیگر، با گذشت ۵ دهه از فعالیت صنعت خودروسازی در کشور، موسسه‌ی خاصی برای بررسی محصولات داخلی از نظر ایمنی، در ایران وجود ندارد. با این حساب، صحبت از شرایط ایمنی ساینا، مستند نیست و صرفا با تکیه بر آمار تصادفات و میزان خسارات به این خودرو، می‌توان به نتیجه‌گیری توصیفی پرداخت.

از نظر استقامت بدنه و اتاق در برابر تصادف، تفاوتی بین تیبا و ساینا وجود ندارد. با نگاهی به وضعیت این مدل‌ها در تعمیرگاه‌‌های مخصوص خودروهای تصادفی (صاف‌کاری ونقاشی)، به راحتی می‌توان متوجه شد که ایمنی تیبا و ساینا، تا حدودی بهتر از پراید است؛ اما قابل مقایسه با خودروهای خارجی، حتی مدل‌های اروپایی ۲۰ سال قبل مثل پژو206نیست. هنگام تصادف از روبرو، ستون‌ها خم برمی‌دارند و معمولا، در صندوق عقب هم باز می‌شود. ضعف در ستون‌ها، استقامت سقف را کاهش می‌دهد و هنگام برخوردهای شدید، خصوصا واژگونی و اصطلاحا چپ شدن، از سرنشینان محافظت نخواهد کرد. از دیدگاه کارشناسان، تیبا و ساینا، قابل مقایسه با محصولاتی هستند که ۲ ستاره از نهاد ایمنی خودروهای اروپا دریافت کرده باشند.

برترین امکانات ایمنی در ساینا، شامل ۲ ایربگ برای راننده و دیگر سرنشین جلو، سنسور پارک (حسگر برخورد با اجسام در پشت)، ترمز ضد قفل سیستمABS و ترمز کمکی سیستمEBD هستند. آپشن‌های مربوط به سیستم کنترل پایداری و سیستم کنترل لغزش، مثل ESP و TSC، در ساینا وجود ندارند که البته برای خودرویی به ساخت ایران، غیر عادی نیست.  نوع فول‌آپشن خودرو، موسوم به ساینا لوکس، مجهز به سیستم هشدار افت فشار باد لاستیک‌ها، قفل شدن اتوماتیک درها با رسیدن به سرعت ۱۰ کیلومتر بر ساعت، باز شدن خودکار درها هنگام تصادف است.

منبع: زومیت